در دعاوی خانواده و به خصوص نفقه، سرنوشت ساز ترین مرحله ای که میتواند مسیر پرونده شما را عوض کند، کارشناسی نفقه است؛ جلسه ای از سوال و جواب های بسیار، که باید با سند و مدرک از حقوق خود دفاع کنید. قدم گذاشتن در این راه بدون آگاهی میتواند استرس زا و گاها زیان آور باشد؛ بنابراین بهترین کار این است که قبل از شرکت در جلسه آمادگی لازم را داشته باشید و بدانید که:
- کارشناس نفقه چه سوالاتی میپرسد؟
- شما چطور باید به آن پاسخ دهید؟
علاوه بر این، حضور یک وکیل نفقه در کنار شما میتواند بسیار کمک کننده باشد. برای دریافت مشاوره در خصوص کارشناسی نفقه و دیگر مسائل حوزه طلاق و خانواده، میتوانید با شماره های زیر تماس بگیرید.
021-22014140 ☎️
021-22034564 ☎️
کارشناس نفقه چیست و چه نقشی دارد؟
پیش از آن که بررسی کنیم کارشناس نفقه چه سوالاتی میپرسد، به اهمیت کارشناسی نفقه و نقش آن میپردازیم. در پرونده های مرتبط با نفقه، دادگاه خانواده برای بررسی وضعیت زندگی زوجین، تعیین میزان نفقه، نفقه معوقه و دیگر مسائل مرتبط با این حوزه پرونده را به کارشناس رسمی دادگستری ارجع میدهد.

از وظایف کارشناس نفقه میتوان به بررسی تمکین یا عدم تمکین زوجه، بررسی وضعیت مالی مرد و نیازهای زن و همچنین محاسبه نفقه معوقه در صورت نیاز اشاره کرد. در اکثر مواقع نظر کارشناس نفقه، به طور مستقیم بر رای قاضی تاثیر میگذارد.
شبیه سازی گفتوگو با کارشناس نفقه
کارشناس نفقه ابتدا سوالات کلی و ابتدایی در مورد تاریخ ازدواج و کیفیت زندگی و تعداد فرزندان میپرسد.
سپس به سراغ سوالات جزئی تری از زن و مرد میرود. سوالاتی در خصوص اینکه زن مستحق دریافت نفقه هست یا عدم تمکین انجام داده است؛ و اگر مشمول نفقه میشود، بر اساس تحصیلات، شغل و موقعیت اجتماعی میزان نفقه ای که به او تعلق میگیرد چقدر است؟
در ادامه با یک متن دیالوگ محور بررسی میکنیم که کارشناس نفقه چه سوالاتی میپرسد؟
کارشناس: در حال حاضر با همسرتان ازدواج میکنید یا جداگانه؟
این سوال برای بررسی تمکین یا عدم تمکین زن است. اگر بگویید که با همسرتان زندگی میکنید اما او ادعا کند که شما خانه را ترک کردید باید بتوانید با ارائه مدرک این ادعا را رد کنید. در صورتی که به صورت جداگانه زندگی میکنید نیز باید دلایلی ارائه دهید که عدم تمکین شما را موجه نشان دهد. در غیر این صورت ممکن است به دلیل عدم تمکین و نشوز نتوانید مشمول دریافت نفقه نشوید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر برای جواب دهی به این سوال میتوانید مقاله “در چه مواردی زن مجاز به عدم تمکین است؟” را مطالعه کنید.
اگر جواب شما این باشد که جداگانه زندگی میکنید، ممکن است کارشناس این سوال را مطرح کند که خودتان خانه را ترک کردید یا شوهرتان شما را بیرون کرده است؟ در این شرایط اگر بتوانید اثبات کنید که همسرتان شما را از خانه بیرون کرده یا شما به دلیل خطرات جانی و مالی و شرافتی نمیتوانستید با او در یک خانه زندگی کنید، بسیار کمک کننده است.
کارشناس: از چه تاریخی نفقه نگرفتید؟
اینجا باید با دلیل و مدرک اثبات کنید که زوج از تاریخ x نفقه ای به شما پرداخت نکرده است. اگر تاریخ دقیق را نمیدانید هم به صورت شفاف ان را مطرح کنید و از گفتن تاریخ های الکی خودداری کنید چون ممکن است به ضررتان تمام شود و اعتبار دیگر ادعاهای شما را نیز زیر سوال ببرد.
کارشناس: چطور ازش نفقه خواستید؟
نکته ای که این شرایط به شما کمک میکند این است که قبل از دادخواست مطالبه نفقه، اظهارنامه رسمی برای همسرتان بفرستید و از او درخواست کنید که نفقه شما را پرداخت کند. در این صورت میتوانید با ارائه همان اظهارنامه شانس خود را برای موفقیت افزایش دهید.
کارشناس: در این مدت تامین مخارج و هزینه های شما از کجا بوده؟
در جواب این سوال میتوانید مدارکی ارائه کنید که خویشاوندان در این مدت در تامین مخارج به شما کمک میکردند یا خودتان شاغل هستید و درآمد دارید اما این درآمد برای پوشش زندگی کافی نیست.
کارشناس: قبل از ترک نفقه، شوهرتان چه مبلغی هر ماه به عنوان نفقه به شما پرداخت میکرد؟
در پاسخ به این سوال از جواب های بزرگ نمایی شده دوری کنید و بدون اغراق مبلغ را مطرح کنید. به طور کلی جواب های اغراق آمیز میتواند به جای کمک به پرونده به ضررتان تمام شود.
کارشناس: تحصیلات و درآمد شما به چه شکل است؟
هدف از این سوال این است که اگر شما در این دادگاه موفق به اثبات ادعای خود شدید، شوهر چه مبلغی را باید به عنوان نفقه معوقه پرداخت نماید؟ و از این پس در زندگی مشترک چه میزانی از نفقه به شما تعلق میگیرد؟
پس از پرسش و پاسخ از زن به سراغ سوالاتی میرویم که کارشناس نفقه از مرد خواهد پرسید.
کارشناس: به چه علتی در این مدت نفقه پرداخت نکردید؟
در این موقعیت باید بتوانید از خود دفاع کنید که زن خانه را ترک کرده یا شما دلیل موجهی برای عدم پرداخت نفقه داشتید. برای اطلاعات بیشتر در خصوص پاسخ به این سوال میتوانید مقاله “در چه صورتی حکم نفقه زن از مرد ساقط میشود؟” را مطالعه کنید.
کارشناس: آیا همسرتان تمکین میکند؟
اگر بتوانید ثابت کنید که زوجه با وجود زندگی مشترک و درخواست های شما تمکین نمیکند، نفقه معوقه به همسرتان تعلق نمیگیرد و سپس شما میتوانید نسبت به دادخواست الزام به تمکین زوجه اقدام نمایید و اعلام کنید در صورت تمکین نفقه را پرداخت خواهید کرد.
کارشناس: شغل و درآمد شما به چه صورت است؟
با مدرک درآمد خود را اثبات کنید و در صورتی که قسط و بدهی دارید حتما این مورد را نیز عنوان کنید. با وجود اینکه اعسار و عدم توانایی مالی شما دلیل خوبی برای عدم پرداخت نفقه نیست و شما را مجاز به این امر نمیکند، اما اثبات این مورد نیز خالی از لطف نیست و میتواند شما را مشمول تخفیف کند یا حداقل دادگاه، پرداخت نفقه را به صورت قسطی اعمال کند.
نکات تکمیلی در هنگام پاسخ دهی به کارشناسی نفقه
اکنون که فهمیدیم کارشناس نفقه چه سوالاتی میپرسد؟ به نکاتی میپردازیم که میتواند در تصمیم گیری قاضی موثر باشد و مسیر پرونده را عوض کند:

- از اغراق های بیش از حد در جواب دادن خودداری کنید تا اعتبار ادعاهای شما زیر سوال نرود.
- سعی کنید با صداقت و شفافیت صحبت کنید.
- تا جای ممکن مدرک محور صحبت کنید؛ تا وقتی نتوانید ادعاهای خود را اثبات کنید نمیتوانید به حق خود برسید. رسید بانکی، فیش، پیام های رد و بدل شده و شهادت شهود میتواند بسیار موثر باشد.
- قبل از اقدام قضایی از اظهارنامه رسمی استفاده کنید. این کار در دادگاه کمک کننده خواهد بود.
لازم به ذکر است که وجود یک وکیل خانواده مجرب در این راه بسیار کمک کننده خواهد بود.
نتیجه گیری
جلسه کارشناسی نفقه گفت و گوی کوتاهی است که میتواند سرنوشت شما را عوض کند. اگر بدون آمادگی در این جلسه حاضر شوید ممکن است نتوانید از حقوق خود دفاع کنید و پرونده به ضرر شما تمام شود؛ به همین دلیل آگاهی از اینکه کارشناس نفقه چه سوالاتی میپرسد بسیار کمک کننده است
گروه حقوقی اقبالی تا رسیدن به حق و حقوق شما، همراهتان است.برای دریافت مشاوره تلفنی رایگان میتوانید با شماره های زیر تماس بگیرید.
021-22014140 ☎️
021-22034564 ☎️
کارشناس نفقه از چه منابعی برای تعیین مبلغ نفقه استفاده میکند؟
کارشناس با در نظر گرفتن موارد زیر مبلغ نفقه را برآورد میکند:
وضعیت مالی مرد
جایگاه اجتماعی زن
سطح زندگی پیشین
هزینههای جاری جامعه
در برخی موارد نرخهای عرفی منطقهای
آیا امکان اعتراض به نظر کارشناس نفقه وجود دارد و فرآیند آن چگونه است؟
بله، میتوانید به نظر کارشناس اعتراض کنید. این اعتراض باید به صورت کتبی و مستند در مهلت قانونی به دادگاه ارائه شود. دادگاه در صورت لزوم ممکن است نظر کارشناس دوم یا هیئت کارشناسی را برای بررسی مجدد جلب کند. حتی در مواردی ممکن است قاضی از هیئت 3 نفره کارشناسی برای نتیجه نهایی استفاده کند.
در صورت عدم تمکین زن، آیا مرد میتواند از پرداخت نفقه معوقه قبلی نیز معاف شود؟
خیر، عدم تمکین، صرفا نفقه آینده را ساقط میکند و نفقه معوقه باید پرداخت شود؛ مگر اینکه مرد بتواند اثبات کند زن در همان دوره نیز تمکین نمیکرده است.