طبق قانون جدید چک از سال 1397 به بعد، تمامی چک ها باید هم توسط صادر کننده و هم توسط دریافت کننده چک در سامانه ی صیاد (سامانه صدور یکپارچه دسته چک) به ثبت برسند.
این سامانه به منظور کاهش دعاوی بانکی مرتبط با چک و همچنین کاهش چک های بلامحل و برگشت خورده ایجاد شده است.
با این حال، در برخی موارد، افرادی به طور عمدی یا سهوی، چک را بدون ثبت کردن در سامانه صیاد به طرف مقابل میدهند و گیرنده نیز به علت ناآگاهی از قانون جدید چک، چک صیادی ثبت نشده را میپذیرد.
در این شرایط، این سوال مطرح میشود که اگر چک صیادی ثبت نشود میتوان شکایت کرد؟؟ یا خیر؟ در ادامه به بررسی این موضوع میپردازیم.
آیا چک ثبت نشده را میتوان برگشت زد؟
طبق ماده 21 مکرر قانون صدور چک، 2 سال پس از لازم الاجرا شدن قانون جدید، تمامی چک ها باید از قوانین زیر پیروی کنند:
- توسط صادر کننده در سامانه صیاد ثبت شود.
- گیرنده نیز آن را در سامانه صیاد تایید کند.
- چک های ثبت نشده در سامانه صیاد فاقد اعتبار است.
- بانک های مکلفاند از پرداخت چک هایی که در سامانه صیاد ثبت نشده اند، خودداری کنند.
- انتقال چک به دیگران نیز، باید از طریق سامانه صیاد انجام شود.

بنابراین، چک صیادی ثبت نشده صرفا یک سند عادی به حساب میآید، و نمیتوانید آن را از طریق اداره ثبت و یا شکایت کیفری که در مقاله “سریع ترین راه وصول چک برگشتی” به آن پرداخته بودیم، پیگیری کنید.
در چنین شرایطی، وصول چک صیادی ثبت نشده، تنها از روش حقوقی و با دادخواست مطالبه وجه امکان پذیر میباشد.
نحوه برگشت زدن چک صیادی ثبت نشده چگونه است؟
همانطور که گفتیم، اگر دارنده ی چک صیادی ثبت نشده هستید، تنها راه وصول آن، تنظیم دادخواست حقوقی مبنی بر مطالبه ی وجه میباشد. به این منظور، لازم است که همراه با مدارک لازم اعم از مدارک هویتی خود و اصل چک به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی شهرتان مراجعه کرده، و دادخواست ثبت کنید.
معمولا در پرونده های وصول چک، چالش ها و موانع زیادی به وجود میآید که همراه بودن یک وکیل چک با تجربه در پرونده شما باعث کوتاه شدن مسیر و افزایش درصد موفقیت خواهد شد.
برای دریافت مشاوره حقوقی رایگان، میتوانید با شماره 02122014140 با ما در ارتباط باشید.
اگر مبلغ چک شما کمتر از 20 میلیون باشد، در شورای حل اختلاف، و اگر بالای 20 میلیون تومان باشد، در دادگاه عمومی مربوطه پیگیری میشود. پس از انتقال پرونده به مراجع مربوطه، طرفین در وقت تعیین شده به جلسه ی دادرسی رفته و پس از بررسی، در صورت تایید مدارک، رای به وجوب پرداخت وجه صادر میشود.

نکته ی مهمی که باید به آن توجه داشته باشید، این است که مطالبه وجه برای چک صیادی ثبت نشده، فقط از صادر کننده چک امکان پذیر است؛ و ظهرنویسان مسئولیتی در این خصوص نخواهند داشت.
علاوه بر این، در این شرایط امکان تامین خواسته (توقیف اموال پیش از صدور حکم) بدون پرداخت خسارت احتمالی وجود ندارد.
مبدا خسارت تاخیر تأدیه چک ثبت نشده چگونه محاسبه میشود؟
از آن جایی که چک صیادی ثبت نشده، صرفا یک سند عادی به حساب میآید و در حکم اسناد لازم الاجرا نیست، مبدا خسارت تاخیر تادیه آن، از تاریخ مطالبه وجه چک (ثبت دادخواست حقوقی) محاسبه میشود.
آیا ثبت نکردن چک صیادی جرم است؟
برای جواب دادن به این سوال که ثبت نکردن چک در سامانه صیاد جرم به حساب میآید یا خیر، باید ماده های مرتبط با این موضوع را قانون آیین دادرسی مدنی و قانون مجازات اسلامی بررسی کنیم.

طبق قانون اصلاح شده صدور چک، صادر کننده موظف است اطلاعات چک از جمله تاریخ،گیرنده و… را در سامانه صیاد به ثبت برساند؛ در غیر این صورت چک فاقد اعتبار قانونی بوده و نمیتوان آن را از طریق بانک وصول کرد.
با این حال، در قوانین کنونی جمهوری اسلامی ایران، ثبت نکردن چک در سامانه صیاد، جرم انگاری نشده و مجازاتی برای آن تعیین نکرده اند.
سخن آخر
همانطور که خواندید، چک صیادی ثبت نشده صرفا به عنوان یک سند عادی به شما میرود و فاقد اعتبار قانونی برای پیگیری از طریق بانک ها است؛ بنابراین، در معاملات تجاری خود تا حد امکان از قبول این نوع چک ها خودداری کنید.
با این حال، اگر چک صیادی ثبت نشده ای دارید و برای وصول آن دچار سردرگمی شده اید، گروه حقوقی اقبالی با تجربه ی پرونده های موفق در زمینه های مشابه، میتواند همراهی مطمئن برای شما در این مسیر باشد.
021-22014140 ☎️
021-22034564 ☎️
در بخش نظرات، تجربیات خود را در زمینه ی برگشت زدن چک صیادی ثبت نشده به اشتراک بگذارید.
آیا تأیید نکردن چک توسط گیرنده، همانند ثبتنشدن توسط صادرکننده محسوب میشود؟
بله، در صورت تایید نشدن چک توسط گیرنده در سامانه صیاد، چک اعتبار اجرایی نخواهد داشت؛ حتی اگر صادرکننده آن را ثبت کرده باشد.
اگر مبلغ چک کم باشد، آیا ارزش دارد دادخواست حقوقی ثبت کنم یا هزینهاش بیشتر از مبلغ چک میشود؟
اگر مبلغ چک بسیار پایین باشد، گاهی هزینه دادرسی و وقت صرف شده از مبلغ چک بیشتر شود؛ با این حال، مبالغ بالای 10 میلیون تومان معمولاً ارزش پیگیری دارد، بهویژه اگر امکان دریافت خسارت تأخیر وجود داشته باشد.
آیا میتوان قبل از شکایت حقوقی، با ارسال اظهارنامه قانونی فشار وارد کرد؟
بله، ارسال اظهارنامه قانونی میتواند راهی مؤثر برای ایجاد فشار قانونی باشد و گاهی موجب تسویه خارج از دادگاه میشود