اگر جزو آن دسته از ایثارگرانی هستید که سال هاست در یک اداره دولتی مشغول به کارید به امید آن که یک روز کارمند رسمی میشوید، اما هر بار که پیگیری کردید با بهانه های مختلف مواجه شدید، شاید زمان آن رسیده که اقدام جدی تری انجام دهید؛ شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران موثرترین راه قانونی برای رسیدن به حقوقتان است.
در این راه، همراهی وکیل دیوان عدالت اداری میتواند در سرعت بخشیدن به روند پرونده موثر باشد. برای دریافت مشاوره رایگان، میتوانید با شماره های زیر تماس بگیرید.
021-22014140 ☎️
021-22034564 ☎️
تبدیل وضعیت ایثارگران شامل چه کسانی میشود؟
در ماده 1 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران، بیان شده که ایثارگر به کسی اطلاق میگردد که برای استقرار و حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی، مقابله با تهدیدات و تجاوزات دشمنان داخلی و خارجی و همچنین، حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور انجام وظیفه نموده اند و شهید، مفقود الاثر، جانباز، اسیر، آزاده و رزمنده شناخته شده اند.

اما سوال اینجاست که: مزایای تبدیل وضعیت ایثارگران شامل چه کسانی میشود؟ در ادامه مقاله، بر اساس ماده 21 قانون خدمات رسانی به ایثارگران به این سوال پاسخ میدهیم:
- همسر و فرزندان شهدا
- همسر و فرزندان جانبازان بیست و پنج درصد (25%) و بالاتر (اصلاح شده به زیر 25%)
- فرزندان و همسران آزادگان یک سال و بالای یک سال اسارت
- خواهر و برادر شهدا
- افرادی که حداقل 6 ماه سابقه حضور داوطلبانه در جبهه داشتهاند (اصلاح شده به زیر 6 ماه)
ماده قانونی تبدیل وضعیت ایثارگران
ماده قانونی تبدیل وضعیت ایثارگران متعدد است و در بحث “شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران” نمیگنجد؛ در این جا صرفا 2 ماده ی مرتبط با موضوع مقاله را بیان مینماییم:
در ماده 2 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران، کلیه نهادهای دولتی که موظف به اجرای تبدیل وضعیت ایثارگران هستند مشخص شده است.
دستگاههای مشمول این قانون عبارتند از:
- کلیه وزارتخانه ها، سازمانها و دستگاههای اجرائی
- موسسات و شرکتهای دولتی و ملی شده تحت پوشش و یا مدیریت دولتی اعم از اینکه دارای قوانین و مقررات خاص باشند و یا نباشند
- قوه قضائیه اعم از کادر قضائی و اداری و سازمانها و موسسات وابسته و تابعه آنها
- کانون وکلای دادگستری، کانون های کارشناسان رسمی دادگستری، قوه مقننه، نهاد ریاست جمهوری
- سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (سازمانهای وابسته و تابعه)
- نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران (نظامی و انتظامی) نهادها و موسسات عمومی غیردولتی و نهادهای انقلاب اسلامی و شرکتهای تحت پوشش وابسته یا تابعه آنها
- کلیه سازمان ها و شرکتهایی که به نحوی از انحاء از بودجه عمومی دولت استفاده می کنند و یا قسمتی از بودجه آنها توسط دولت تأمین می گردد
- بانکها، موسسات بیمه ای، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، شهرداری ها و شرکتهای تحت پوشش آنان
- موسسات و شرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است از قبیل سازمان تأمین اجتماعی، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی صنایع پتروشیمی، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، سازمان صنایع ملی ایران، شرکتهای هواپیمایی، سازمان انرژی اتمی، اعضای هیأت علمی و کادر اداری دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای نگهبان و دانشگاه آزاد اسلامی.
- سایر دستگاهها و سازمان ها و شرکتها و مراکز تولیدی و توزیعی و خدماتی که تحت پوشش قانون کار یا مقررات تأمین اجتماعی و قوانین خاص هستند.
و همچنین در ماده 21 همان قانون خدمات رسانی به ایثارگر، به موضوع سهمیه ی استخدامی ایثارگران و تبدیل وضعیت آن ها به رسمی، پرداخته شده است:
(اصلاحی 14ˏ12ˏ1395): کلیه دستگاههای موضوع ماده (2) این قانون مکلفند حداقل بیست و پنج درصد (25%) از نیازهای استخدامی و تأمین نیروهای مورد نیاز خود را اعم از رسمی، پیمانی، قراردادی، شرکتی که وفق ضوابط و مجوزهای مربوط و جایگزینی نیروهای خروجی خود اخذ می نماید به خانواده های شاهد، جانبازان و آزادگان، همسر و فرزندان شهدا و جانبازان بیست و پنج درصد (25%) و بالاتر، فرزندان و همسران آزادگان یک سال و بالای یک سال اسارت، اسرا و خواهر و برادر شاهد اختصاص دهند.
و پنج درصد (5%) سهمیه استخدامی را نیز به رزمندگان با سابقه حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در جبهه ها و همسر و فرزندان آنها و فرزندان جانبازان زیر بیست و پنج درصد (25%) و آزادگان کمتر از یک سال اسارت اختصاص دهند.
طبق این قانون، کلیه ادارات و نهادهای دولتی که پیش تر در ماده ی 2 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران ذکر کردیم، موظفاند حداقل 25% از سهمیه استخدامی های خود (پیمانی، قراردادی و رسمی) را به خانواده شاهد، جانبازان بالای ۲۵٪ و آزادگان اختصاص دهند. همچنین، 5% از سهمیه استخدامی نیز باید به رزمندگانی که بیش از ۶ ماه سابقه حضور داوطلبانه در جبهه دارند و خانوادههای آنان تعلق گیرد.
علاوه بر این، بر اساس همین ماده، تبدیل وضعیت ایثارگران به رسمی باید ظرف 3 ماه انجام شود؛ و در صورت تنزل این افراد به مقامات پایین تر از مزایای همان پست قبلی برخوردار شوند.
استنکاف (سر باز زدن) نهاد های دولتی از اجرای این قانون، نوعی تخلف اداری محسوب میشود. در چنین مواردی، شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران میتواند به رسیدگی سریع تر و الزام نهاد متخلف، به اجرای قانون منجر شود.
برای تبدیل وضعیت ایثارگران چند ماه جبهه لازم است؟
همانطور که در بخش قبل خواندید، تا سال 1402 ایثارگرانی که حداقل 6 ماه سابقه حضور در جبهه را داشتند، مشمول قانون تبدیل وضعیت ایثار گران میشدند؛ اما در سال 1402 تغییراتی در قانون بودجه ایجاد شد که در ادامه آن را بررسی میکنیم.

اضافه شدن وضعیت ایثارگران زیر 6 ماه جزو سهمیه تبدیل وضعیت
در قانون بودجه 1402 موضوع “تبدیل وضعیت ایثارگران کمتر از 6 ماه” مورد توجه قرار گرفت؛ از این تاریخ به بعد، در جهت حمایت از رزمندگان و خانواده های ایثارگر و همچنین قدردانی از فداکاری هایشان، افرادی که کمتر از 6 ماه سابقه حضور داوطلبانه در جبهه داشتند نیز میتوانند از مزایای تبدیل وضعیت ایثارگران استفاده کنند.
در بسیاری از موارد، کارمندان ایثارگر با وجود دارا بودن شرایط قانونی، با مخالفت نهاد مربوطه روبهرو میشوند. در چنین شرایطی، شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران، همراه با کمک گرفتن از یک وکیل مجرب در این حوزه، بهترین راهکار برای حل این مشکل است.
شکایت از عدم تبدیل وضعیت ایثارگران
اگر در یکی از سازمان های ذکر شده در ماده 2 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مشغول به کار هستید و مشمول شرایط تبدیل وضعیت ایثارگران میشوید، اما با درخواست شما موافقت نمیشود، میتوانید از طریق شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران درخواست کنید.
چگونه با شکایت به دیوان عدالت، وضعیت شغلی ایثارگران را رسمی کنیم؟

دیوان عدالت اداری مرجعی است که به شکایات شما علیه نهادهای دولتی رسیدگی میکند؛ شما میتوانید با ثبت نام در سامانه ثنا و سپس مراجعه به بخش دیوان عدالت اداری سایت عدال ایران که به عنوان یک پلتفرم آنلاین به شکایات و درخواست های مرتبط با دیوان عدالت اداری رسیدگی میکند، شکایت از عدم تبدیل وضعیت ایثارگران خود را به ثبت برسانید. سپس این مرجع درخواست شما را بررسی میکند و اگر مشمول دریافت مزایای تبدیل وضعیت ایثارگران بودید، نهاد دولتی را ملزم به اجرای قانون مینماید.
مدارک مورد نیاز برای شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران
برای شکایت از عدم تبدیل وضعیت ایثارگران لازم است مدارک زیر را در درخواست خود پیوست کنید:
- مدارک ایثارگری برای نشان دادن این موضوع که مشمول این قانون هستید
- قرارداد کاری فعلی با نهادی که در آن مشغول هستید
- مکاتبات صورت گرفته با نهاد در صورت وجود
نمونه شکایت به دیوان عدالت اداری برای تبدیل وضعیت ایثارگران
ریاست محترم دیوان عدالت اداری
با سلام و احترام
اینجانب ………………. فرزند ………………. دارای شماره ملی ……………….، به استحضار میرساند:
با توجه به مفاد ماده (۲۱) قانون جامع خدماترسانی به ایثارگران، و همچنین تبصرههای مرتبط در قوانین بودجه سالانه کشور (از جمله قانون بودجه سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۳)، کلیه دستگاههای اجرایی، نهادهای عمومی و دولتی مکلف به اجرای تبدیل وضعیت استخدامی ایثارگران، از جمله رزمندگان دارای سابقه حداقل سه ماه حضور داوطلبانه در جبهه، فرزندان و همسران شهدا، آزادگان، جانبازان و همچنین فرزندان جانبازان بالای ۲۵ درصد میباشند.
اینجانب مشمول قانون مذکور بوده و دارای شرایط لازم جهت تبدیل وضعیت میباشم؛ با این حال، دستگاه محل خدمت اینجانب (نام دستگاه ………………)، با وجود پیگیریهای مکرر، از اجرای این قانون استنکاف نموده و اقدامی جهت تبدیل وضعیت استخدامی بنده انجام نداده است.
بدینوسیله، ضمن تقدیم این دادخواست و با استناد به قوانین ذکر شده و اصل عدالت اداری، تقاضای رسیدگی و صدور رأی مبنی بر الزام دستگاه مربوطه به اجرای قانون و انجام تبدیل وضعیت استخدامی اینجانب به صورت رسمی-قطعی را دارم.
با احترام
نام و نامخانوادگی: ………………
امضا
تاریخ: ………………
نتیجه گیری
امید به اجرای خودکار قانون همیشه کافی نیست؛ در شرایطی که پیگیری ها و نامه نگاری های ساده تاثیری در گرفتن حق و حقوقتان ندارد، بهترین راه یک اقدام جدی و قانونی است. همان طور که در طول مقاله نیز به آن اشاره کردیم، شکایت از عدم تبدیل وضعیت ایثارگران به همراه مشورت گرفتن از یک وکیل دیوان عدالت اداری، از پایمال شدن حقوق شما جلوگیری میکند.
برای دریافت مشاوره تلفنی رایگان، همین حالا میتوانید با گروه حقوقی اقبالی تماس بگیرید؛ یک گام تا رسمی شدن فاصله دارید.
021-22034564 ☎️
021-22014140 ☎️
اگر اداره محل خدمت ایثارگر مدعی شود که سهمیه استخدامی ایثارگران تکمیل شده، آیا امکان الزام قانونی به استخدام وجود دارد؟
اگر واقعاً ۲۵٪ کل مجوزهای استخدامی دستگاه در دوره مربوطه (مثلا در یک سال یا یک فرآیند استخدامی خاص) توسط ایثارگران اشغال شده باشد، دستگاه از نظر قانونی وظیفه بیشتری برای جذب ایثارگر جدید در همان دوره ندارد. اما بررسی صحت این ادعا بر عهده دیوان عدالت است؛ چون اکثر نهادهای دولتی از تکمیل سهمیه به عنوان بهانه ای برای قبول نکردن تبدیل وضعیت استفاده میکنند.